Kadın Mücadelesinin Yereldeki Yansımaları (Ağustos Yazıları)

Ş. Şevki Bayraktaroğlu Jeo.Yük. Mühendisi İzlanim ve Düşünceleri

  Bartın'da uzun yıllar beraber mücadele verdiğimiz Ayşe'nin yazmış olduğu "Adım Kadın" kitabını kısa sürede okudum. İzlenimlerimi ve düşüncelerimi kısaca aktarmaya çalışacağım.

  Bir toplumsal çıkar için yapılan mücadelede bulunulurken bu mücadeleyi yapanların içinde hiç bir zaman bir cinsiyet ayrımı gözetilmemiştir. Kitabı okuyunca olayın kadın bakışıyla nasıl göründüğü ayan beyan ortaya çıkmaktadır. Kadınların verdiği mücadele tarihsel akış içinde yeterince anlaşılır biçimde anlatılmaktadır. Cumhuriyet dönemi öncesi ve sonrası kadınların seslerini duyurabilmek için oluşturdukları birliktelikler, çıkardıkları dergiler, önderlik eden kadınlar belgelerle ortaya konmaktadır.
"Benim feministlerim ve Mücadeleler" başlığı altında Gertrude Margaret Lowothian Bell'den söz edilmekte olup kadın bakış açısıyla benimsenmiş olması doğal karşılanabilir. Daha ayrıntılı bir bakış açısıyla incelendiğinde adı geçen Gertrude Bell'in bugünkü Ortadoğu'nun şekillenmesinde ve oluşumunda oynamış olduğu rolün önemi ve anlamı ortaya çıkacaktır.

  100 YILLIK GAZETEDEN KADININ YEREL TARİHİ
Konunun daha iyi anlaşılması açısından örneğin Hıfzı Topuz'un "Çamlıcanın Üç Gülü"nün ve benzerlerinin de adlarının uygun olduğunu düşünüyorum. Çok yoğun bir çalışmayla ortaya çıkan bu çalışma 100 yıllık tarihini ortaya koyan Bartın Cumhuriyetçi Memleket gazetesinde ilk defa yazı yazan kadının adının olması uygun olurdu.
Kaynakça kısmında Bartın Cumhuriyetçi Memleket Gazetesi "ADIM KADIN" Ayse Sevtap UZUN ; Kadın Mücadelesinin Yereldeki Yansımaları gazetesinin de adının geçmesi gerekir.

  1992 yılının bir mayıs akşamında Bartın'da Yukarıçarşı'dan aşağı doğru baktığımda caddede bulunan insanların % 50'den fazlasının kadın olduğunu gördüğümde bu görüntüyü eşime iletmek için PTT'ye koştuğumu anımsıyorum. Ayrıca gece saat 01.00 civarında kadın avukat ve psikolog olan arkadaşlarımızın cadde ortasında konuştuklarını gördüm. Kadınlar açısından benim gördüklerim bunlardı. Bartın bu yönden şanslı iller arasındaydı.

  Yapılan bu çalışmada firengiye geniş şekilde yer verilmesinin zamanın analizi açısından, gerekli olduğu görülecektir. Madencilik bölgelerinde firenginin yaygın olmasının önemi madencilerin zar zor kazandıkları kazançlarının en kısa yoldan geri dönüşün sağlanmasıdır.
Ömeğin 1900'lü yılların başlangıcında Fransızların işletmiş olduğu Balya/Balıkesir madenlerinin yanında 5 yataklı bir firengi hastanesi bulunmaktaydı. Bartın'da da, eski Endüsrti Meslek Lisesi olan ilk Devlet Hastanesi binası da, önce Firengi hastanesi olarak kurulmuştu.

  Kitabın Sayın İnci Bankoğlu'na ithaf edilmiş olması yerinde ve saygın bir davranış olmuştur.

  Son söz olarak Ayşe Sevtap Uzun bir mücadele insanı olarak her zaman olduğu gibi üzerine düşen görevi fazlasıyla yerine getirerek Bartın Memleket Gazetemizin ışığıyla yolumuzu aydınlatmaya devam etmektedir.

Not: Bartın Üniversitemizin kadın ve mücadele konusundaki çalışmalarını beklemekteyiz. 

Bartın Gazetesi’nin Ağustos 2025 tarihli Jeo.Yük. Müh Ş. Şahin BAYRAKTAROĞLU Köşe Yazısı